Ken jij de Blauwbilgorgel? Of de Witbultlilrol, de Zwartstaartrofgel en de Rozebuikvruplel? Nee? Dan wordt dat tijd!

Wat gaan we doen dit keer?

De kinderen maken namen voor monsters door lettergrepen te combineren. Je kunt deze les aan laten sluiten bij het gedicht ‘De blauwbilgorgel’. Het gedicht staat op diverse plekken online, zoals hier. Laat de Blauwbilgorgel op het bord zien en lees het gedicht voor. Ga daarna met de kinderen nog meer monsters verzinnen door lettergrepen te combineren. Denk aan de roodrugfonkel, de Witbultlilrol, de Zwartstaartrofgel en de Rozebuikvruplel.

Hoe werkt het?

Het werken met lettergrepen is goed voor de taalontwikkeling van jonge kinderen. Taalbewustzijn ontwikkelt zich grotendeels spontaan maar kun je ook stimuleren. Een onderdeel van het taalbewustzijn is het fonologisch bewustzijn: het kunnen omgaan met klanken. Bijvoorbeeld het splitsen van woorden in lettergrepen, het verbinden van lettergrepen tot een woord en het toepassen van eindrijm.

Na het fonologisch bewustzijn komt het fonemisch bewustzijn: het besef dat woorden uit fonemen zijn opgebouwd. Fonemen zijn de letterklanken die met onze lettertekens corresponderen. Denk aan hoe een beginnende lezer een woord uitspreekt in letterklanken.  Een signaal voor de aanwezigheid van een fonemisch bewustzijn is het kunnen toepassen van beginrijm. Ook het kunnen opdelen van korte woorden in losse klanken (vergelijkbaar met de beginnende lezer) en het samenvoegen van klanken tot een woord wijzen op een ontwikkeld fonemisch bewustzijn van een leerling.

Werkwijze

Wolk 1: een kleur
Bijvoorbeeld: rood, roze, oranje, groen, etc.

Wolk 2: een lichaamsdeel
Bijvoorbeeld: bil, oor, buik, poot, etc.

Wolk 3: een lettergreep
Bijvoorbeeld: fon, lil, rof, vrup, etc.

Wolk 4: een lettergreep
Bijvoorbeeld: kel, rol, gel, lel, etc.

Dobbel dan combinaties zodat een dier ontstaat zoals de roze–buik–lil–lel en laat de kinderen verzinnen hoe het dier eruit ziet. Dit kan mondeling, door te tekenen of door te schrijven (met bijvoorbeeld dit werkblad). Maak vervolgens nog meer vriendjes.